Hoe zet ik een praktijkgericht onderzoek op?

De rode draad van elk onderzoek is ‘een vraag stellen, het antwoord zoeken en de zoektocht en het antwoord rapporteren’.

Studenten in het hbo krijgen vanaf jaar 1 of 2, tijdens stages en bij het afstuderen allemaal te maken met onderzoek. Het gaat dan om praktijkgericht onderzoek in hun toekomstige werkveld. Geen enkele drukbezette professional zit te wachten op lappen tekst met irrelevante informatie. De lezer (opdrachtgever) wil een helder antwoord op zijn vragen.

Voorkom passieve taal

Om te voorkomen dat het eindproduct een veel te lang, onduidelijk rapport wordt, vind je op deze pagina praktische en inhoudelijke tips.

Maak het onderzoeksontwerp zichtbaar

Produceer niet een lap tekst, waarin de lezer (opdrachtgever/docent) op zoek moet naar het onderwerp, de doelstelling, de hoofd- en deelvragen en de methode van onderzoek. Nee, een ontwerp vraagt om zichtbaarheid van de beoogde stappen. Een tabel leent zich daar uitstekend voor. Dáár wordt jouw lezer blij van.

De inhoud van een tabel is voor de lezer toegankelijk en eenvoudig te beoordelen. Zo ontstaat een inhoudelijke discussie over het onderzoek tussen de onderzoeker (of student) en de opdrachtgever (of docent). Het allerbelangrijkste denkwerk van het hele onderzoekstraject zit in dit ontwerp. Neem daar ruim de tijd voor.  Zit het ontwerp niet goed in elkaar, dan is al jouw werk daarna zinloos.

De inhoud van het onderzoeksontwerp

Onderdelen van het onderzoeksontwerp, toegankelijk gepresenteerd in een tabel:

• onderwerp van het onderzoek
• probleemstelling of management- of adviesvraag van de opdrachtgever
• doel van het onderzoek voor de opdrachtgever
• hoofdvraag (of centrale vraag)
• onderzoeksdoelstelling (beschrijven, verklaren of toetsen)
• operationalisatie van de termen uit de hoofdvraag (mbv deskresearch)
  • onderzoekseenheden
  • kenmerken (meetbare eigenschappen, variabelen)
• deelvragen met vermelding per deelvraag van
  • soort onderzoek
    • bij deskresearch (reeds vastgelegde gegevens): literatuur- en ander bronnenonderzoek
    • bij fieldresearch (nieuwe gegevens): kwantitatief of kwalitatief
  • meetinstrument
  • analysemethode
  • wijze van presenteren (bijvoorbeeld grafiek, lijst, tabel, woordenwolk, beschrijving)

Heb je goedkeuring op het ontwerp, dan pas ga je aan de slag met de uitvoering van je onderzoek: dataverzameling en invoer van de verzamelde data. Dit is de uitvoerende fase die relatief veel tijd kost.

Na afronding van de dataverzameling en data-invoer (in Excel of SPSS) voer je de analyses uit om uiteindelijk de rapportage te starten en tot een conclusie te komen, het antwoord op de hoofdvraag.

Rapportage van het onderzoek

Voorbeelden en tips voor de formulering van de teksten in een onderzoeksrapport vind je op deze pagina.

Een onderzoeksrapport bevat in ieder geval de volgende hoofdstukken met antwoorden op de vragen van jouw beoogde lezer. Wat zijn lezersvragen?

(Bron: ‘Tekststrategie 2020‘, M. Stoppelenburg)

Kennismaken met tekststrategie voor onderzoek?

Gratis kennismaken met tekststrategie kan tijdens een Zoom-workshop van 1,5 uur. Je leert in een groepje van maximaal 8 deelnemers werken met de tool, TVF. Bekijk de data en meld je aan.

Aanmelden workshop